İsm-i
A'zam
Nedir?
Allah Teâlâ'nın Kur'an
ve hadîs-i
şerîflerde zikredilen isimlerinin en büyüğüdür.
İsm-i A'zam'ı, Allah,
isimleri
içinde gizlemiştir. Bunun da hikmeti, kullarının bütün
Esmâ-i
Husnâ'ya rağbetini sağlamak, kendisine bütün isimleriyle dua
edilmesini te'min etmektir. İsm-i A'zam belli olsaydı,
insanlar
yalnızca o isimle dua ederler, diğer isimleri terkederlerdi.
Çünkü
İsm-i A'zam'ın Allah katında büyük bir değeri vardır. Bu
isimle
yapılan duaların mutlaka kabûl edildiği rivayet
olunmuştur.
İsm-i A'zam'ın Esmâ-i
Husnâ'dan
hangi isim olduğu hakkında, İslâm âlimleri ayrı ayrı
kanâatler ileri
sürmüşlerdir. Büyük ekseriyetin kanâatı, İsm-i A'zam'ın,
lâfza-i
Celâl yani Allah ismi olduğudur. Hz. Ali Efendimize göre
İsm-i A'zam
tek isim değildir. Ferd, Hayy, Kayyûm, Hakem, Adl,
Kuddûs'tan ibaret
6 isimdir.
İmam-ı A'zam'a göre,
İsm-i A'zam,
Hakem ve Adl olmak üzere iki isimdir. Gavs-ı A'zam'ın İsm-i
A'zam'ı,
Hayy ismidir. İmam-ı Rabbânî'ye göre de İsm-i A'zam,
Kayyûm'dur.
Görüldüğü gibi İslâm
büyükleri,
İsm-i A'zam'ı farklı isimlerde bulmuştur. Belki de
herbirinin hususi âlemine tecellî eden
İsm-i a'zam değişik olmuştur.
Esmâ-i Husnâ içinde bir
İsm-i A'zam
olduğu gibi, her isim için de a'zamî bir mertebe vardır.
Bâzan bir
ismin a'zamî mertebesi, İsm-i A'zam ile karıştırılır; o isim
a'zamî
mertebedeki tecellîsi sebebiyle İsm-i A'zam sanılır. İsm-i
A'zam'ın
her âlime göre değişik olmasının bir sebebi de
budur.