EMALİ BEYİTLERİ VE TERCÜMESİ

Konu: EMALİ BEYİTLERİ VE TERCÜMESİ Çarş. Ekim 27, 2010 2:58 pm

1- Allahınkulu "Aliyyul Öşi", akaid ilmi hakkında yazmış olduğu incilergibi manzum eseri olan "Emali"nin başında şöyle diyor:

2- Mahlukatın ilahı olan Mevlamız, kadimdir (ezelidir), kamil sıfatlarla sıfatlanmıştır. (O varken hiçbir şey yoktu.)

3-O diridir, her şeyi tedbir edendir (gereği gibi deveran ettirendir). O Haktır.Her işi takdir eden, celal (azamet) sahibidir.

4- Hayrı ve çirkin olan şerri irade eder. Fakat kötü işlerden razı değildir.(İradeetmekle, razı olmak arasında fark vardır. Allah, kullarını imtihan içinhayır ve şerri, iman ve küfrü yaratmış ve böyle bir imtihan murad etmiştir.İradesine göre her şey meydana gelmektedir. Fakat şerlerden ve küfürden razı değildir.)

5- Allahın sıfatları, zatının aynısı değildir. Zattından başkaolan, ayrılıp giden yabancılar da değildir. (Allahın zatı ile sıfatlarıbirbirinden ayrı şeyler olmakla birlikte, birbirinden ayrılan ve uzak olan şeylerdeğillerdir. Ezeli ve ebedidirler.)

6-Allahın zatı sıfatları ve fiili sıfatlarının tamamı kadimdir, zattan ayrılmaktan,yok olmaktan korunmuştur. (Sıfatları Allahtan ayrılsa, bu takdirde noksanlıkolmuş olur. Allahu
Teala bütün noksanlıklardanmünezzehtir.)

7- Allahu Teala'yı, "şey" diye isimlendiririz fakat şu eşyagibi değildir. Zat diye de isimlendiririz. Öyle zat ki altı yönden halidir. (Üst, alt, ön, arka, sağ, sol, bu yönlerdebulunmaktan münezzehtir.

Allahu Teala, Kur'anındakendi hakkında 'şey' tabirini kullanmaktadır.)

8- Alin en hayırlısı olan, basiret ehli olan (ehli sünnet) alimlerine göreisim müsemmanın gayrisi değildir. (Zeyd, ismi söylenince akla o ismin sahibigelmektedir. Bazıları derki isim ile müsemması aynıdır.
Mesela kişi 'Ayşe'yi boşadım’dese, o isimdeki hanımı boş olur.)

9- Rabbim, cevher ve cisim değildir. Şumül sahibi olan bütün ve kısımda değildir. (Bütün olan şey parçalara bölünür, parçalar birleştirilipbütünü meydana getirir. Allahu Teala böyle özellikte olsa o bütünümeydana getiren şeylere muhtaç olurdu ki, ilah olan böyle durumlardan münezzehtir.Cisimler, cevherlerden meydana gelir. Cevher asıl madde olup artık bölünemeyencüzdür. Bunlar maddenin vasıfları olup hepsini yaratan Allahu Teala bunlara benzemekten münezzehtir.)

10- Ey dayı oğlu! Zihinlerde bölünme vasfı olmayan cüz sabittir. (Dayıoğlundan kasıt ehli sünnet olandır. Bölünmekte son noktaya ulaşan cüze, Cüz'ün la yetecezzâ denir. Bölünmekteson noktaya ulaşan bu cüzü, aklen isbat etmekle kâinatın yaratılışınınnasıl olduğunu anlamamız biraz mümkün olur.O cüzleri birleştirmeye kadirolan Allahu Teala, onları bir birinden ayırmaya da kadirdir.)

11- Kur'an mahlûk değildir. Söz bakımından Rabbin kelamı, yüce oldu.(Kuran Allahın kelam sıfatının zuhurudur, Eldeki mushafı şerif bu kelama delalet eder. Onu inkar, Allahu Teala'nın kelam sıfatınıinkar olup küfürdür. Allahın zatında olan kelamı kadim, ezeli ve ebedidir.

Mahlûkatın kelamınabenzemez. Ona mahluk denmez. Eldeki Mushâflar ise mahluktur.)

12- Arşın Rabbi, arşınfevkindedir. Fakat yerleşmek ve bitişmek vasfı olmaksızın. (Arş ve diğermahlukat yok iken de Allah var idi. Sonradan arşı yaratmakla Allah'ta birihtiyaç veya yeni bir kemalat ortaya çıkmış değildir. İnsan vasfı olan oturmak ve yerleşmek gibi
şeylerden de münezzehtir.)

13- Rahman Teala'yı hiçbir şekilde (mahlukatına) benzetmek doğru olmadı.Sen ehli sünneti bundan koru. (Teşbihe hükmedenler bid'at ve küfürmezhebleridir. Allahu Teala'yı mahlukata benzetirler, veya sıfatlarınımahlukat sıfatlarına benzetirler.)

14- Deyyan (Yardım edici) olan Allah üzerine, hiçbir şekilde zaman,haller, vakitler geçmez.
(Zaman, vakit ve hallerkulların vasfıdır. Allah bunlardan münezzehtir.)

15- İlahım, hanımdan, kız ve erkek evlat sahibi olmaktan münezzehtir. (AllahuTeala'ya iftira atan ehli kitap ve mecusileri red etmektedir.)

16- Aynı şekilde, herbir yardım edici ve nusret sahibinden münezzehtir.Celal ve yücelikler sahibi olan Rabbim tek oldu. (Kimsenin yardımına, desteğineihtiyacı yoktur, herkes onun yardımına muhtaçtır. Bütün hususlardaRabbimiz tektir.)

17- Kahrederek bütün mahlukatı öldürür. Sonra onları amellerine muvafıkolarak cezalandırmak için diriltir. (Herkes amelinin karşılığını bulur,kimse başkasının cezasını çekmez.)

18- İyilik ehli için cennetler ve nimetler vardır; kâfirler için azabıidrak vardır. (Gidilecek iki yervar. Cennet iyiler için, cehennem kötüler ve kafirler içindir.)

19- Cennet ve cehennem, kendilerinde bulunanlarla birlikte yok olmazlar(devamlıdırlar) ve içlerindekiler başka yere intikal etmez.

(Cennete giren ebedi nimetlerile yaşar. Cehenneme giren kâfir de ebedi azab ile yanar. Azablarıhafifletilmez ve ordan asla çıkamazlar. Günahkâr müslümanlar cehennemegirince günahı kadar yanarak ordan çıkar ve asıl vatanı olan ebedi cennetegirer.)

20-Müminler,keyfiyet bilinmeksizin, idrak ve misalden bir nevi olmadan Allahı görürler. (Allahuteala cennette olan mü'minlere kendini gösterecektir. Bu görmek işi bildiğimizbir şekilde değildir. Ahiret ölçülerine göre olacaktır. İnkâr edenlerbundan mahrum olacaklardır.)

Konu: Geri: EMALİ BEYİTLERİ VE TERCÜMESİ Çarş. Ekim 27, 2010 2:58 pm

21- Allahıgördükleri vakitte, bütün nimetleri unuturlar. Ey Mutezile ehlinin hasretinerdesin gel. (Mutezile mezhebi ahırette Alluhu Teala'nın görülmeyeceğiniiddia etmektedirler. Bu yanlışlarının neticesinde çok büyük bir pişmanlıkçekeceklerdir. Bu mesele, ayetler
ve meşhur hadisi şeriflerlesabittir.)

22- Uygun olan hiçbir fiili yaratmak, hidayet edici, pak olan, yüceliklersahibi Allah üzerine vacib değildir. (Hiçbir şey Allah üzerine vacib değildir.Kulların ihtiyaçlarını vermesi, O'nun ikram ve ihsanındandır. Mecbur olduğuiçin değil.)

23- Resulleri ve çeşitli nimetlerle ihsan edilen kıymetli meleklerin (varlığını)tasdik farzdır, lazımdır. (Melekler, Allahın itaatkar kullarıdır. Hiç asiolmazlar, emredileni yaparlar. Erkeklik ve dişilikten münezzehtirler.)

24- Peygamberlerin sonuncusu, sadr-ı mualla, Haşim oğullarına mensub,cemal sahibi nebidir. (Muhammed Sallallahu aleyhi ve selem Haşimoğullanndandır.Peygamberlerin en faziletlisi ve kıymetlisidir. )

25- (Muhammeds.a.v.) ihtilafsız peygamberlerin imamı, kargaşasız safilerin tacıdır.(Miraç gecesi peygamberlerin ruhlarına namaz kıldırmıştır.)

26-(Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem) in şeriatı, bütün vakitlerde, kıyametgününe kadar ve (ahırete) intikal edene kadar bakidir. (İslam son dindir vehükmü kıyamete kadar devamlıdır. Hükümleri değiştirilemez.)

27-Miraç meselesi sabit ve doğrudur. Bunun hakkında çok sağlam kesin haberlervardır. (îsra olayı ayetle sabittir. Miraç olayı meşhur hadislerlesabittir. Sidre-i müntehadan sonrası tek kişinin haberi ile sabittir.)

28-Muhakkak peygamberler kasden günah işlemekten ve (peygamberlikten)azledilmekten emin olucudurlar (korunmuşlardır.) (Bilerek veya bilmeyerek günahişlemezler. Sadece zelle denilen hafif sallantılar vaki' olmuştur ve hemenAllahu Teala tarafından ikaz edilmişlerdir.)

29-Aslahiçbir kadın, köle ve kötü fiil işleyen şahıslar peygamber olmadı.(Peygamberlik temiz ve dürüst bir geçmişi gerektirmektedir. İnsanlarınnefret etmemesi için geçmişi temiz ve asil olmalıdır.)

30- Zülkarneynaleyhisselam, peygamber olarak bilinmedi. Lokman aleyhisselam da aynı şekildedir.Bu hususta, mücadele etmekten sakın. (Bu ikisi ve Üzeyir aleyhisselamınPeygamberliği hakkında ihtilaf olunmuştur. Veli oldukları söylenir.)

31- İsa (Aleyhisselam) yakında inecek, sonra şaki ve fesatçı olanDeccal’i öldürecektir. (Bu meseleyi şimdi inkar edenler 20- 25 sene evvelkikitaplarında İsa'nın geleceğini haber veren hadisi şerifleri yazmışlardı.Şimdi ne oldu ki bu hususu inkara kalktılar. Bunların işi
Deccale yardımdan başka birşey değildir.)

32- Velilerin kerametleri dünya hayatında olduğu halde onlar için oluşvardır. O veliler bahşiş ehlidirler. (Veli, Allahu Teala'ya ibadetlerle yakınlıkelde eden has kullardır. Bu yakınlıktan dolayı bazı özel ikramlara mazharolmuşlardır. Onlarda bazı harikahallerin ortaya çıkmasıpeygamberinin mucizesinden gelmektedir.)

33- Asırlarca asla hiçbir veli, derece bakımından hiçbir nebi veresulden üstün olmadı. (Veli, ne kadar üstün olsa da hiçbir zamanpeygamberliğe ulaşamaz.)
34- Ebu Bekr Sıddık'ın,ashabın tamamı üzerine başkasına ihtimali olmaksızın aşikare üstünlüğüvardır. (Peygamberlerden sonra en faziletli kişi Ebu Bekir (Radıyellahu anhu)dir. Vaktindeki ashabtan üstün olmasında da ihtilaf yoktur.)

35-Ömerul Faruk (Radıyellahu anhu) için, Hz. Osman Zünnureyn üzerine tercih veüstünlük vardır.

36- Zünnureyn Osman'ın (Radıyellahu anhu), savaş safında tekrar tekrar düşmanakarşı koyan Hz. Ali (Radıyellahu anhu) den hayırlı olması hak oldu.

37- Bu sıralamadan sonra Kerrar (Radıyellahu anhu) (Hazretİ Ali’nin diğerashab üzerine üstünlüğü vardır. Diğer görüşlere aldırma.

(Dört halifenin fazileti,halifelik sıralarına göredir. Daha sonra cennetle müjdelenenler gelir. Bedirehli., Uhud ehli, Rıdvan Biatında bulunanlar ve Mekke'nin fethinden evvel müslümanolanlar gelir.)

38- Aişe-i Sıddıka (Radıyellahu anhâ) için bazı özelliklerde, Fatımatüz Zehra (Radıyellahu anhâ) üzerine üstünlükvardır, böyle bil. (Hazreti Aişe validemiz fıkıhta üslün idi. FatımaValidemiz ise takva ve dünyadan kesilmekle daha üstün idi. Ona Betül denmesibundandır.)

39- Yezid'e ölümünden sonra Rafizilerden fesadda ileri gidici olduğuhalde çok konuşundan başkası lanet etmedi.
(Yezid, Hazreti Muaviye'nin (Radıyellahuanhu) oğlu olup ondan sonra halife olmuştur. Fakat Hazreti Hüseyin'in şehidolmasına sebeb olduğu için bedbahttır. Fakat son nefesteki durumunu bilemediğimiziçin hakkında lanet okunmasına müsaade edilmemiştir.)

40- Mukallidin imanına itibar edilir, bu, kılıç gibi keskin delillerlesabittir. (Mukallid, delillere bakmadan etrafından görmekle iman ve amelleri işleyendir.Bunun durumu sağlam olmasa da yine cenneti kazanmakta son nefesteki durumunaitibar edilir.)

Konu: Geri: EMALİ BEYİTLERİ VE TERCÜMESİ Çarş. Ekim 27, 2010 2:58 pm

41- Akıl sahibi için, yerleri gökleri yaratanı bilmemek özür sayılmaz.(Akıl salim olunca delillere bakarak kainatın yaratıcısını bulmalıdır.Fakat peygamber veya hoca ulaşmayan dağda yaşamış kimselerin toprak olacağıve cehennem ile cezalanmayacağı söylenmiştir.)

42- (Kâfirlerin) Ümitsizlik halindeki imanı, (emirlere) yapışmayıyitirdiği için makbul değildir. (Teklif edildiği zaman kabullenmeli idi. Üzerindenteklif düşünce artık ahıret kapısı açılmıştır. İş işten geçmiştir.)

43-Hayırlı fiiller farz olarak imana eklenip hesab edilmedi. (Yani: İbadetlerimanın hakikatına dahil değildir. İmanın kuvvetini, parlaklığını artırır.Hiç amel işlemese ve imanını muhafaza ederse, sonunda cennete girecektir.)

44- Zina etmek veya adam Öldürmek ve mal çalmak sebebiyle, (müminin) kâfirolduğuna ve dinden döndüğüne hükmolunmadı. (Günahlar insanı dinden çıkartmaz.Onları helal görürse, hafife alırsa veya alay ederse kafir olur.)

45- Kim bir müddet sonra dinden dönmeye kasd etse ( o anda) hak dindenhemen çıkar. (îman, süreklilik ifade eder. Kesinti kabul etmez.)

46- Küfür sözünü inanmadan isteyerek söylemek, hak dini gafletlereddedip terk etmektir.
(Zorlama yok iken küfürkelimesini söylemekte kişi mazur değildir.)

47-Sarhoşluk halinde hezeyanları ve düşünmeden rastgele konuştuğu boşsözler sebebiyle, küfrüne hükmolunmadı.

(Sarhoş olan ne söylediğindenhaberi yoktur. Kalbinde tasdik durmaktadır. Fakat hanımını boşasa, boşolmuş olur, zira orda mazur değildir.)

48- Ma'dum olan, Allah indinde görülür bir şey değildir. Bunu, mübarekhilal gibi açık olan deliller bulunduğu için söyledim.
(Allanın ilmi, kudreti, görmesive diğer sıfatları yok olanla alakalanmaz. O şeyi var edince sıfatları onatealluk eder. Yok olan şeyi yok olarak bilmesi ile var iken bilmesi arasındailminde bir değişiklik yoktur.)

49- Mükevven, tekvinle beraber aynı şey gibi değildir, başka şeylerdir.Bu sözü al, gözüne sürme yap.
(Bu söz ile gözün nurlansın.Çünkü yaratmak sıfatı tekvin, yaratılanlar mükevvendir. Bu ikisi arasındakifark aşikaredir.)

50- Muhakkak haram, helal gibi rızıktır. Bu sözümü bu'z eden (Mutezile)çirkin görse de.
(Rızık, kulun İstifadeettiği, gıdalandığı şeydir. Bu haram veya helalden de olabilir. Hırsızlıkyapan ne ile rızıklanır?)

51- Kabirde herbir şahıs, Rabbimin birliğinden sual ile imtihan olunacaktır.(Kabirde sorgulama vardır. Rabbin kim? Peygamberin kim? Kimin zürriyyetindensin?Kimin milletindensin? Kıblen neresi?
Kardeşlerin kimlerdir? Gibisualler sorulur.)

52-Kafir ve fasıklar için, kötü işlerinden dolayı kabir azabı hükmo-lunur.(Kabir azabı bütün kafirler için sabittir. Fasık müslümanlar için
de azab edilmek caizdir. Affıda caizdir.)

53-insanların cennete girmesi, Rahmanın fazlındandır. Ey "Emali"ehli. (Cennete giren yaptığı ameller karşılığında hak ettiği içingirmez, belki Allahın ikramı ile girer. Fakat cennete girmek için mutlakaiman ve amel şarttır.)

54- (Kabirlerden) Diriltildikten sonra, insanların hesaba çekilmesi haktır.Sorumluluktan sakının. (Hesaba çekilmek, ayetlerle sabittir. )

55- Amel defterleri, bazısına sağdan bazısına da arka taraftan ve soldanverilir. (Mü'minlere defterleri sağ taraftarında verilir. Günahkârlara soltaraftan verilir. Kâfirlere ise göğsü yarılıp eli sokularak sırt tarafındandefteri şiddetli acı ile verilir.)

56- Amellerin tartılması ve sırat köprüsü üzerinden geçmek şüphesizgerçektir. (Sırat köprüsü bin sene iniş, bin sene çıkış, bin sene düzolup kıldan ince ve kılıçtan keskindir. Günahkârlar ve kâfirler aşağıdakicehenneme düşerler. Mü'minler yıldırım gibi geçerler.)

57- İyilerin, büyük günah işleyenler için şefaat etmesi umulur. Günahlarıdağlar gibi olsa da. (Allahınrahmeti daha büyüktür. Allanın izniyle evvela Peygamberimiz (Sallallahualeyhi ve sellem) şefaat edecektir. Sonra diğer Salihler, şehitler, hafızlar,alimler şefaat ederler.)

58- Duaların (belayı def etmekte) açık bir tesiri vardır. Hâlbuki bunudalalet eshabı yok saydı.
(Mutezile gibi bid'atsahibleri ölüye fayda verilmesini veya ölüden fayda (feyiz) alınmasınıinkar ederler. Halbuki bütün ümmet kabri şerifinde bulunan Resulullah (Sallallahualeyhi ve sellem) ‘a varıp ondan şefaat talep etmekte ve ona selamvermektedirler. O'da selamlarını
almaktadır. Salâvatlar O'naaltın tabaklarda getirilmektedir.)

59-Dünyamız sonradan olmuştur, heyulanın oluşu yoktur. Bu sözümü sevinçledinle. (Bütün kâinat sonradan yaratıldı ve yok olacaktır. Heyula denen anamaddenin kadim olması felsefesi, batıl bir küfürdür.)

60- Cennet ve cehennem için oluş vardır, onların üzerinden mazide birçokhaller geçti. (Cennet ve cehennem yaratılmışlardır ve yok olmazlar. Bazıpeygamberler cennete gimiş. ordaki bazı hallerden haberdar olmuşlardır.)

Konu: Geri: EMALİ BEYİTLERİ VE TERCÜMESİ Çarş. Ekim 27, 2010 2:58 pm

61- İman sahibi günahlarının, kötülükleri sebebiyle alevlerin içindeyerleştiği halde ebedi kalmaz. (Günahı kadar yanar ve cennete girer. Kâfirlerise ebedi yanarlar ve derileri yenilenerek azabları artırılır.)

62-Tevhidilmi için, helal sihir gibi acaib şekli olan nazmı, elbise gibi giydirdim. (Onu, çok güzel bir şekilde süsledim. Bezedim. Sihir haramdır ve yapan kafir olur. Burdaki, süslemek manasındadır.)

63- Bu(beyitler), kalbi müjde (edilen gibi) teselli eder, ferahlandırır. Tatlı sugibi ruhu diriltir.
(Bunlar imanı kalbe işletenfasih sözlerdir. Okuyan ferahlanır.)

64-Bu kitaba, ezber ve itikad bakımından daldırın (sarılın) ki bahşişlerinen güzel sınıflarına ulaşırsınız.

65-Tezarru ve yakarma halinizde, hayır dualar ile bu kula yardım edin. (Bana dadua edin)

66- Umulur ki Allah Teala, fazl-ı keremiyle onu affeder ve ahırettesaadetle onu rızıklandırır. (Ümit ve korku arasında olunuz)

67-Ben bütün gücümle, hayatım boyunca bana bir gün hayırla dua eden içindua ediyorum.
(Siz de bana bir kere olsundua edin. Allahu Teala onu ve diğer meşayıhımız ile ulemamızı rahmetinegark eylesin. Âmin.)