Dini Sözlük [A'dan Z'ye]

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 7:35 am

AZÎMET:
Kuvvetli irâde, istek, arzu Haramlardan, dinde yasak edilen şeylerden sakınmakla berâber, mümkün olduğu kadar ruhsatlardan yâni dinde izin verilen kolaylıklardan uzak durup; evlâyı, en iyi olduğu bildirilenleri, nefse zor gelenleri yapmak; takvâ yol u
İslâmiyet'te ibâdetler için iki yol vardır: Biri ruhsat yâni, İslâmiyet'in ibâdetlerde tanıdığı, izin verdiği kolaylıklar, diğeri azîmettir Azîmet ile amel etmek, ruhsat ile amel etmekten daha kıymetlidir Hadîs-i şerîfte; "Amellerin en fazîletlisi nefse en zor gelenidir" buyrulmaktadır (Harputlu İshâk Efendi)
Âlimler, sâlihler azîmet ve takvâ ile hareket ettiklerinden; bir haram işlememek için helâlları, mubahları bile terk ederlerdi Ebû Bekr-i Sıddîk radıyü anh buyurdu ki: "Biz bir harama düşmek korkusundan, yetmiş helâli terk ederdik" (Seyyid Abdülhakîm Arvâsî)
Halkın incitmesine sabr etmelidir Onlara güzel davranmalıdır, bu azîmet yoludur Onlardan kesilmek, uzak durmak ise, ruhsat yoludur (İmâm-ı Rabbânî)
Kuvvetli, hâli elverişli olanın, azîmet olanı yapması efdaldir, daha iyidir Güç olan işi yapmak nefse daha ağır gelir Nefsi daha çok ezer, zayıflatır İbâdetler de nefsi zayıflatmak, kırmak için emrolunmuştur Zayıf, hasta, sıkışık hâlde olan kimse nin azîmet olanı yapamadığı için ibâdetlerini, işlerini terk etmemesi, ruhsat yolu ile yapması lâzımdır (Abdülganî Nablüsî)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Azîmeti yapmaktan âciz olan özürlü kimsenin, ruhsat olanı, dinde izin verileni yapması câiz olur Böyle kimsenin ruhsat olanı yapması azîmetleri yapmış gibi çok sevâb olur (Abdülvehhâb Şa'rânî)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 7:36 am

AZÎZ (El-Azîz):
1 Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden) Her zaman izzet ve şeref sâhibi Gâlib, benzeri olmayan, büyük ve küçük her şeyin O'na şiddetle ihtiyâcı olan
Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki:
Bilin ki, Allahü teâlâ Azîz'dir Hakîm'dir (hikmet sâhibidir) (Bekara sûresi: 209)
Bir kimse kırk gün ve her gün de kırk kerre el-Azîz ismi şerîfini söylerse Allahü teâlâ ona yardım eder ve onu üstün kılar Mahlûkattan hiç birine muhtaç olmaz (Yûsuf Nebhânî)
2- Kıymetli, şerefli, üstün
Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde buyuruyor ki:
Ey Muhammed! De ki: Ey mülkün sâhibi olan Allah'ım! Mülkü dilediğine verirsin, dilediğinden alırsın Dilediğini azîz kılar, dilediğini alçaltırsın Hayır (iyilik) yalnız senin elindedir Doğrusu Sen her şeye kâdirsin (Âl-i İmrân sûresi: 26)
Biz zelîl bir kavim idik Allahü teâlâ bizi İslâm ile azîz eyledi İzzeti, Allahü teâlânın bizi azîz ettiği şeyden (İslâmiyet'ten) başkasında ararsak, Allahü teâlâ bizi eskisinden zelîl eder (alçaltır) (Hazret-i Ömer)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Allahü teâlânın emir ve yasaklarını yerine getirirseniz azîz, getirmezseniz rezîl olursunuz Allahü teâlânın azîz ettiği kimseyi kimse küçültemez (Ali Rızâ)
Allahü teâlâ bir kimseyi azîz etmek isterse, ona günah işletmez, küçük günahlarını saymaz, affeder Onu Cennet'ine kor Cemâl-i ilâhîsini görmesini nasib eder (Abdülhakîm Arvâsî)
Üç şey vardır ki müslümanları çok azîz eder: 1) Kendisine zulüm edeni affetmek, 2) Kendisine bir şey vermeyene vermek, iyilikte bulunmak, 3) Kendisini aramayanları arayıp, hallerini sormak (Ca'fer-i Sâdık)
Dünyâda azîz, âhirette kurtulmak istiyen, diline sâhib olsun (Ca'fer-i Sâdık)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 7:38 am

AZÎZAN:
Azizler Kelimenin sonundaki ân takısı Arabça'da ikilik, Farsça'da çokluk ifâde eder
1 "İki azîz (velî)" mânâsına İslâm âlimlerinin ve evliyânın büyüklerinden Ali Râmitenî hazretlerine verilen lakab
Bir defâsında Ali Râmitenî hazretlerinin evinde iki-üç gün yiyecek bir şey bulunmadı Evdekiler ve misâfirler açlık sebebiyle çok üzüldüler O sırada Ali Râmitenî hazretlerinin talebelerinden yiyecek satan bir genç ikrâm olarak bir şeyler getirdi Bu nâzik anda gelen yiyeceklerden Ali Râmitenî hazretleri çok memnun oldu, yiyecekleri ev halkına ve misâfirlerine ikrâm ettikten sonra o talebesini çağırdı ve; "Getirdiğin bu yiyecekler sıkıntılı bir ânımızda imdâdımıza yetişti Sen de bizden ne murâdın varsa iste Çünkü hâcet kapısı şu anda açıktır" buyurdu Talebe de; "Efendim ilimde ve evliyâlıkta size benzemek istiyorum" dedi Ali Râmitenî hazretleri; "Ağır bir iş arzu ettin Bunun yükünü kaldıramazsın" buyurdu Genç ise; "Tek murâdım evliyâlıkta aynen size benzemektir" dedi Bunun üzerine Ali Râmitenî hazretleri ona teveccüh etti, kalbini mânevî bakışlariyle temizledi Genç, Allahü teâlânın izniyle Ali Râmitenî hazretlerinin derecesine kavuştu Bu hâle kırk gün dayandı, sonra vefât e tti Ona bir anda kendi mânevî makamlarını verip kendisi gibi yaptığı için, iki azîz mânâsında kendisine Azîzân ismi verildi (Molla Câmi, Muhammed Hânî)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
2 Büyükler, evliyâ Birisiyle oturup kalbin toparlanmazsa Kalbindeki dünyâ düşüncesini senden almazsa Onun ile sohbetten etmez isen teberrî (uzak durma) Sana yardıma gelmez azîzândan hiçbiri

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 7:38 am

AZM ETMEK:
Kalbde devamlı kalan ve yapmaya kesin kararlı olunan düşünce, kasd, niyet, karar verme
Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyuruyor ki:
İşlerinde Eshâbın ile meşveret et Onlara danış Bundan sonra bir işe azmettiğin zaman, Allahü teâlâya tevekkül et, O'na güven (Âl-i İmrân sûresi: 159)
Tövbe; haram işledikten sonra, pişmân olup, Allahü teâlâdan korkmak, bir daha yapmamaya azm etmektir (Hadîs-i şerîf-Berîka)
İnsan haram işlemeyi kalbinden geçirir, azm ederse, sonra da Allah'tan korkarak yapmazsa, günâh yazılmaz Haram işleyince bir günah yazılır (Hadîs-i şerîf-Berîka)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Tövbenin kabul edilmesi için dört şart lâzımdır: 1) Günahı için istiğfârda bulunmak, 2) İşlediği günâhı terk etmek ve pişmân olmak, 3) Bu günâhı tekrar işlememeye azm etmek, 4) Günâh işlemeye sevk eden şeylerden uzaklaşmak (Ahmed Nâmık-ı Câmî)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 7:39 am

AZRÂİL:
Dört büyük melekten biri Rûhları almakla vazîfeli melek, melek'ül-mevt, ölüm meleği de denir
İbrâhim (aleyhisselâm) Azrâil'e (aleyhisselâm); "Günâhkârların canını aldığın şekilde seni görmek isterim" deyince, melek; "Dayanamazsın" dedi Olsun istiyorum, dedi Kendini o sûrette gösterdi Siyah yüzlü, tüyleri diken diken, siyah elbiseler giymiş, burnundan ve ağzından ateşler çıkıyordu İbrâhim (aleyhisselâm) kendinden geçip, düştü Kendine gelince meleği kendi şeklinde gördü ve; "Ey can alıcı melek, bir günahkâr senin bu şeklini gördükten sonra bir şey görmese ona yeter" dedi (Hadîs-i şerîf-Kimyâ-ı Seâdet)
İyi amel işleyen, Allahü teâlâya itâat eden kullar Azrâil aleyhisselâmı en güzel bir şekilde görürler Onun güzel yüzüne bakmaktan başka râhatlık bilmezler (İmâm-ı Gazâlî)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Canlıları öldüren, ölüleri dirilten, sağlamları hasta yapan, hastaları iyi eden yalnız Allahü teâlâdır Azrâil aleyhisselâm ölüm husûsunda bir sebebdir, vâsıtadır (Muhammed Ma'sûm Fârûkî)
Azrâil aleyhisselâmın gelip, canını zorla alacağı, ecel arslanının pençesini sana takacağı, can verme acılarının başına geleceği, şeytanın îmânını çalmaya çalışacağı, dostlarının "vah vah öldü, sizler sağ olun", diye evlâdına ta'ziye edecekleri vakti düşün! (Muhammed Rebhâmî) Azrâil başına geldiği zaman Kırılır ayakla kol, yavaş yavaş Mevlâm nasîb etsin din ile îmân Akar gözlerimden yaş, yavaş yavaş Bir gün terâzî kurulur, dünyâ işleri sorulur Helal lokma yimeyipte, cevap vermek ne müşkildir Hasta olup yıkılınca, gözler göke dikilince Azrâil aleyhisselâm gelince necât (kurtuluş) bulmak nemümkündür?
(M Sıddîk bin Saîd)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:47 am

AZZE VECELLE:
Allahü teâlânın ismi söyleyince, işitince ve yazınca "O, Azîz ve Celîldir (yücedir)" mânâsına söylenilen ve yazılan saygı ifâdesi Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Allahü teâlânın ism-i şerîfini söyleyince, işitince, yazınca (Sübhânellah), (Tebârek Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 B478

), (Celle-celâlüh), (Azze-ismüh), (Celle-kudretuh) veya (teâlâ) gibi ta'zîm (hürmet ve saygı) ifâdelerinden birini söylemek, yazmak; birincisinde vâcib, lâzım, t ekrârında ise müstehabdır, iyidir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Allah buyurdu ki Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

) veya (Allah teâlâ buyurdu ki Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

) dememeli, (Allahü teâlâ buyurdu ki Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

) demelidir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bunun gibi, yalnız (Kur'ân) dememeli, dâimâ (Kur'ân-ı kerîm) demelidir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Kerderî, Birgivî ve Seyyid Abdülhakîm Arvâsî)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:48 am

BÂB:
1

Kapı

Mescîd-i Nebî'nin şimdi beş bâbı vardır Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

İkisi batı duvarında olup, kıbleye yakın olana Bâb-üs-selâm, kuzey köşesine yakın olana Bâb-ür-rahme adı verilir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

2

Bir kitâbın bölümlerinden her biri Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Riyâd-un-nâsihîn kitâbı ikinci kısım ikinci bâbı birinci faslında diyor ki: Tövbe kalb ile, dil ile ve günâh işliyen âzâ ile olmalıdır Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Kalb pişmân olmalı, dil duâ etmeli ve yalvarmalı, âzâ da günâhtan çekilmelidir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

3

Bozuk bir yol olan Bâbîliğin kurucusu Ali Muhammed'in kendisine verdiği ad Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Bkz

Bâbîlik)
El-Bâb Ali Muhammed kendisinin beklenen imâma açılan bir bâb (kapı) olduğunu söyledi, daha sonra da peygamberlik iddiâsında bulundu Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

El-Bâb Ali Muhammed'in kendisine bâb demesi sebebiyle kurduğu bozuk yola Bâbîlik adı verildi Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Muhammed Ebû Zühre)

devamı gelcek Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:50 am

BÂB:
1

Kapı

Mescîd-i Nebî'nin şimdi beş bâbı vardır Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

İkisi batı duvarında olup, kıbleye yakın olana Bâb-üs-selâm, kuzey köşesine yakın olana Bâb-ür-rahme adı verilir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

2

Bir kitâbın bölümlerinden her biri Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Riyâd-un-nâsihîn kitâbı ikinci kısım ikinci bâbı birinci faslında diyor ki: Tövbe kalb ile, dil ile ve günâh işliyen âzâ ile olmalıdır Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Kalb pişmân olmalı, dil duâ etmeli ve yalvarmalı, âzâ da günâhtan çekilmelidir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

3

Bozuk bir yol olan Bâbîliğin kurucusu Ali Muhammed'in kendisine verdiği ad Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Bkz

Bâbîlik)
El-Bâb Ali Muhammed kendisinin beklenen imâma açılan bir bâb (kapı) olduğunu söyledi, daha sonra da peygamberlik iddiâsında bulundu Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

El-Bâb Ali Muhammed'in kendisine bâb demesi sebebiyle kurduğu bozuk yola Bâbîlik adı verildi Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Muhammed Ebû Zühre)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:50 am

Bâb-ı Cibrîl:
Peygamber efendimizin sallü aleyhi ve sellem Medîne-i münevverede yaptırdığı mescidinin doğu tarafındaki kıbleye yakın olan kapısı Bu kapıya, hazret-i Osman'ın evinin karşısında bulunması sebebiyle Bâb-ı Osmân; Resûlullah efendimiz hazret-i Osm an'ın evini ziyâret etmek üzere bu kapıdan girip çıkmayı âdet edindikleri için Bâb-ün-Nebî de denilmiştir
Peygamber efendimiz sallü aleyhi ve sellem Kureyzâ yahûdîleri üzerine sefer düzenlendiği zaman, Cebrâil aleyhisselâm Peygamber efendimize yardım için geldiğinde Bâb-ı Cibrîl önünde beklemişti (Eyyûb Sabri Paşa)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:51 am

Bâb-ür-Rahme:
Rahmet kapısı Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Medîne-i münevverede Peygamber efendimizin yaptırdığı mescidin batı duvarındaki iki kapıdan biri Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bâb-ül-Âtike ve Bâb-üs-Sûk diye de bilinir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Peygamber efendimiz sall Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 B478

ü aleyhi ve sellem bir Cumâ günü hutbede iken batı tarafındaki kapıdan gelen bir kimse; "Yâ Resûl Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 B478

! Susuzluktan hayvanlarımız, âile ve çocuklarımız perişân oldu Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bizim için cenâb-ı Hakk'a duâ edin de yağmur ihsân buyu rsun" deyince, Peygamber efendimiz mübârek ellerini kaldırıp duâ buyurdular Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bu sırada Sel dağının üzerinde rahmet alâmetleri (bulutları) belirip yağmur yağdı Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bu sebeple bu kapıya Bâb-ür-Rahme denildi Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Ebû Abdullah Tilemsânî)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:51 am

Bâb-üs-Selâm:
1 Mekke-i mükerremede bulunan Mescid-i Haram'ın doğu tarafına açılan kapı Bâb-ı Şeybe de denir
Peygamber efendimiz sallü aleyhi ve sellem otuz beş yaşında iken, yağan yağmur ve seller sebebiyle Kâbe-i muazzama tahrîb olmuştu Yeniden inşâ edilmesi sırasında Hacer-ül-Esved taşının yerine konulması husûsunda kabîleler arasında anlaşmazlık ç ıktı Nihayet Bâb-ı Şeybe kapısı tarafından ilk gelecek kimsenin hakemliğini kabûl etmek üzere anlaştılar O kapıdan ilk olarak Muhammed aleyhisselâmın geldiğini gördüler Peygamber efendimizin hükmüne râzı olup Hacer-ül-Esved'i yerine koydular Anla şmazlığa son veren Muhammed aleyhisselâm bu kapıdan Kâbe-i muazzamanın yanına geldiği için Bâb-üs-Selâm adı verildi (İbn-i Hişâm ve Abdülhak Dehlevî)
2 Peygamber efendimizin sallü aleyhi ve sellem Medîne-i münevverede yaptırdığı Mescid-i Nebî'nin batı duvarında kıbleye yakın olan kapısı Bâb-ı Mervân diye de bilinen bu kapı, Mescid-i Nebî'nin beş kapısından en büyüğü ve en zînetlisidir (süsl üsüdür)
Peygamber efendimiz sallü aleyhi ve sellem vefâtından önce Eshâb-ı kirâmın evlerinden mescide açılan kapıların kapatılmasını emir buyurduğunda, sâdece Ebû Bekr-i Sıddîk'in (ranh) kapısının açık kalmasını istemişti Bâb-üs-Sıddîk adıyla bilinen bu kapı, Bâb-üs-Selâmın sol tarafından üçüncü küçük kapıdır (Eyyûb Sabri Paşa ve Ahmed Cevdet Paşa)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:51 am

Bâb-üt-Tevessül:
Peygamber efendimizin sall Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 B478

ü aleyhi ve sellem Medîne-i münevverede yaptırdığı mescidin kuzeye açılan kapısı Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bu kapı Osmanlı sultanlarından Abdülmecîd Han tarafından yeniden yaptırıldığından Bâb-ı Mecîdî diye de bilinir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Hicretin ikinci senesi Receb ayında, kıblenin Kudüs'ten Kâbe'ye dönmesi emr olununca, mescidin Mekke'ye karşı olan kapısı kapatılıp, karşısına, Şam tarafına yeni bir kapı açıldı Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Şimdi bu kapıya Bâb-üt-Tevessül denmektedir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Eyyûb Sabri Paşa)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
İlk Mescid-i Nebî'nin üç kapısı vardı Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Mihrâbı Bâb-üt-Tevessül yerinde idi Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Şimdiki mihrâbın yerinde bulunan kapısından cemâat girer çıkardı Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Eyyûb Sabri Paşa)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:52 am

BÂBÎLİK:
On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında İran'da el-Bâb Ali Muhammed isminde bir acem tarafından ortaya çıkarılan bozuk yol Kendisinin Mehdî olduğunu iddiâ eden, beklenen imâma açılan bir bâb (kapı) olduğunu söyleyen Ali Muhammed'e el-Bab, onun yoluna da Bâbîlik denildi Daha sonra Behâîlik adıyla devâm etti (Bkz Behâîlik)

BÂĞÎ:
Âsî Haksız olarak devlet başkanına isyân eden Çoğulu buğât'tır
Bâğîler başkaldırınca, devlet başkanı onların isyân etme sebeblerini araştırır Niçin isyân ettiklerini sorar ve kendisine itâate dâvet eder Şâyet bâğîler, yapılan dâveti kabûl etmeyip, harbe başlarsa, devlet başkanı, onların topluluklarını dağıtınc aya kadar harb eder (İbn-i Âbidîn)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Haksız olarak devlet başkanına baş kaldıran bâğîler döğüşürken öldürülünce, namazları kılınmaz Bunları yıkamak da câiz değildir (İbn-i Nüceym)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:53 am

Cimri

(Bkz

Cimrilik)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Bahîl, Allahü teâlâdan, Cennet'ten ve insanlardan uzaktır Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Hadîs-i şerîf-Tirmizî)
Cömert olan câhil, Allahü teâlâya, bahîl olan âbidden (çok ibâdet edenden) daha sevimlidir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Hadîs-i şerîf-Tirmizî)
Allahü teâlâ kıyâmet günü, üç kimse ile konuşmayacak, hepsine çok acı azâb yapacaktır Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Zinâ eden ihtiyâr, başa kakan bahîl ve kibirli olan fakir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Hadîs-i şerîf-Tirmizî)

BAHT:
Tâlih, nasîb, kısmet Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bahtı açık olan ve işi rast gelen her kişi mutlu sayılmaz Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bahtlı, ancak cenâb-ı Hakk'ın, emirlerine uymakta ve yasaklarından kaçınmakta muvaffak (başarılı) ettiği kalben huzûrlu kimsedir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Ahmed Rıfat)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:53 am

BAHTİYÂR:
Tâlihli, mes'ûd, mutlu
Bahtiyâr kişi, her zaman bulunduğu hâlden memnun, dâimâ nasîbine râzı ve şükredici olup, kimseye ihtiyâcını arzetmez (Ahmed Rıfat)
Ey mes'ûd ve bahtiyâr kardeşim! Amel ve ibâdet, niyet ile dürüst ve doğru olur Kâfirlere karşı muhârebeye giderken, önce niyeti düzeltmelidir Ancak, bundan sonra sevâb kazanılır Muhârebeye gitmekten maksad; Allahü teâlânın ismini, dînini yaymak ve yükseltmek ve din düşmanlarını zayıflatmak ve bozguna uğratmak olmalıdır (İmâm-ı Rabbânî)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

BÂİN:
1 Ayırıcı Talâk-ı bâin
2 Tasavvuf'ta bir terim İnsanlardan uzak olan (Bkz Kâin ve Bâin)

Bâin Talak:
Boşamada kullanılan sözleri söyler söylemez, evliliği sona erdiren boşama (Bkz Talâk)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:54 am

BÂİS (El-Bâisü):
Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden) Öldükten sonra, kabirlerinde çürümüş ve dağılmış olan cesedleri diriltip mahşere, (arasât meydanına) sevkeden, gönderen
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Kim uyumazdan önce elini göğsüne koyar ve yüz kerre el-Bâisü ismi şerîfini söylerse, Allahü teâlâ onun kalbini nurlandırır, ilim ve hikmet ile doldurur (Yûsuf Nebhânî)

BÂKÎ (El-Bâkî):
Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden) Devamlı, ebedî, sonsuz Varlığının sonu olmayan
Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki:
(Ancak) celâl ve ikrâm sâhibi olan Rabbinin zâtı bâkîdir (Rahmân sûresi: 27)
Allahü teâlâ kadîmdir, ezelîdir Varlığından evvel yokluk olamaz Kadîm ve ezelî olan, öncesi, başlangıcı olmayan bâkî ve ebedî olur Hâdis ve mahlûk (sonradan yaratılmış) olan, fânî (yok olucu) ve muvakkat (geçici) olur (İmâm-ı Rabbânî)
El-Bâkî ismi şerîfini bin kerre söyleyen kimse, zarar ve kederden korunmuş olur (Yûsuf Nebhânî)
__________________

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:55 am

BÂLİĞ:
Bülûğa eren, ergenlik çağına gelen Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Cünüp olup, gusül (boy) abdesti almağa başlayan, evlenecek yaşa gelen erkek Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Bkz

Âkıl-Bâliğ)

BÂLİĞA:
Bülûğa eren, ergenlik çağına gelen Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Hayız (regl) görmeye başlayan, evlenecek yaşa gelen kız Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Bkz

Âkıl Bâliğ)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

BÂRÎ (El-Bâri):
Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden) Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Yaradan, yoktan var eden Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Yarattıklarını farklı şekiller ve özelliklerle birbirinden ayıran Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki:
Allahü teâlâ Bârî'dir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Haşr sûresi: 24)
Yedi gün arka arkaya yüz defâ el-Bârî ism-i şerîfine devam eden belâlardan selâmet bulur, kurtulur Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Yûsuf Nebhânî)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:55 am

BARNABAS İNCÎLİ:
Hazret-i Îsâ'nın havârîlerinden biri olan Barnabas'ın, Îsâ aleyhisselâmdan görüp işittiklerini doğru şekilde yazıp derlediği İncil
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Îsâ aleyhisselâm, Allahü teâlâ tarafından göğe kaldırılınca, hakîkî İncil kaybolup İncil adıyla bir takım kitaplar yazıldı Bunun üzerine Barnabas, hazret-i Îsâ'dan görüp işittiklerini bir araya getirdi Barnabas İncîli denen bu kitap hazret-i Îsâ'da n sonra ilk üç yüz senede elden ele dolaşıp okundu Mîlâdî 325 senesinde İznik rûhânî meclisi, İbrânice yazılı İncillerin kaldırılmasına karar verince, Barnabas İncîli ve nüshaları yakıldı Pâkistan Kur'ân-ı kerîm Cemiyeti büyük bir gayretle imhâ edilmeyen bir İngilizce nüshasını bulup, tekrar basmaya muvaffak olmuştur (Müslimmerks Mecmûası-Pâkistan)
Barnabas İncîli'nden bir bölüm şöyledir:
"Ben bu dünyâya, cenâb-ı Hakk'ın dünyâya selâmet getirecek olan Resûlünün (Muhammed aleyhisselâmın) yolunu hazırlamak için geldim Fakat sizler dikkat ediniz O gelinceye kadar bir çok yalancı peygamberler çıkabilir Benim İncîl'im bozulabilir" ( 72 Bâb)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:55 am

BA'S:
Dirilme, diriltme, diriltilme Kıyâmet koptuktan sonra Allahü teâlâ tarafından ölülerin diriltilmesi
Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyruldu ki:
Allahü teâlâ kabirlerde olanları elbette ba's eder (Hac sûresi: 7)
Ölüler, kefenleri ile ba's olunur (Hadîs-i şerîf-Beyhekî)
Ba'se inanmak lâzımdır Kemikler, etler çürüyüp toprak ve gaz olduktan sonra, hepsi bir araya gelecek, rûhlar bedenlerine girip, herkes mezârlarından kalkacaktır (Kemahlı Feyzullah Efendi)
Ba'se inanmıyan birini görürsen, ona de ki: "Ben inanıyorum Senin dediğin doğru çıkarsa, benim hiç zarârım olmaz Benim dediğim doğru olunca, sen sonsuz olarak ateşte yanacaksın!" (Hazret-i Ali)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
İsrâfil aleyhisselâm, sûr'a (bizce nasıl olduğu bilinmeyen boruya) iki defâ üfürecektir Birincisinde; Allahü teâlâdan başka her diri (canlı) ölecektir İkincisinde; hepsi tekrar ba's olunacaktır (Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:56 am

BASAR:
Âletsiz ve şartsız olarak, gizli ve âşikâr (açık) her şeyi görmesi mânâsına, Allahü teâlânın sübûtî sıfatlarından biri
Allahü teâlânın Basar sıfatı ezelî ve ebedîdir Zâtı ile kâimdir O'nun basar sıfatı, göze, herhangi bir âlete ve ışığa bağlı değildir Karanlık bir gecede kara karıncanın siyah bir taş üzerinde yürüdüğünü görür (İmâm-ı Birgivî)

BASÎR (El-Basîr):
Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden) Gizli ve açık her şeyi hakkıyle görücü (Bkz Basar)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki:
Şüphesiz O, semî'dir (her şeyi hakkıyle işitendir) , Basîr'dir (İsrâ sûresi: 1)
Bir kimse Cumâ namazından sonra yüz kerre el-Basîr ism-i şerîfini söylerse, Allahü teâlâ onun kalb gözünü açar (Yûsuf Nebhânî)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:56 am

BASÎRET:
İşlerin iç yüzünü görebilme; kalb gözü
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Gözü âmâ (görmeyen) kimse kör değildir Asıl âmâ basîreti kör olan kişidir (Hadîs-i şerîf-Deylemî)
Allahü teâlâ mü'minlere basîretler ve nûrlar lütûf eylemiştir Onlar bu sâyede işlerin iç yüzünü anlarlar Resûlullah efendimizin sallü aleyhi ve sellem "Mü'min Allah'ın nûru ile nazar eder" hadîs-i şerîfi bu mânâda anlaşılmalıdır (İmâm-ı Kuşeyrî)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:57 am

BASÎRET:
İşlerin iç yüzünü görebilme; kalb gözü
Gözü âmâ (görmeyen) kimse kör değildir Asıl âmâ basîreti kör olan kişidir (Hadîs-i şerîf-Deylemî)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Allahü teâlâ mü'minlere basîretler ve nûrlar lütûf eylemiştir Onlar bu sâyede işlerin iç yüzünü anlarlar Resûlullah efendimizin sallü aleyhi ve sellem "Mü'min Allah'ın nûru ile nazar eder" hadîs-i şerîfi bu mânâda anlaşılmalıdır (İmâm-ı Kuşeyrî)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:57 am

BÂSİT (El-Bâsit):
Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden) Kullarından bâzısına rızkı az, bâzısına çok veren, sadakaları kabûl edip sevâb veren Bâzısının rûhunu kabzeden (alan) bâzısının ömrünü uzatan, bâzısının kalbini daraltıp hayırlara (iyiliklere) rağbetsiz, bâzısınınkini ise geniş yapıp, hayırlara arzulu kılan
Bir kimse ellerini açıp, el-Bâsit ismi şerîfini söylese geçimi genişler Bol rızka kavuşur (Yûsuf Nebhânî)

BAST:
Tasavvufta gönül ferahlığı, rûhen rahatlama Sıkıntı ve gönül darlığının zıddı
Kabz ve bastın ikisi de kalbe gelen hâllerdendir Sanki yolumuzun erkânından, şartlarındandırlar (İmâm-ı Rabbânî)
Kabz (Gönül darlığı) ve bast insanı uçuran iki kanat gibidir Kabz, sıkıntı hâsıl olunca, üzülmeyiniz Bast hâli gelince de sevinmeyiniz (İmâm-ı Rabbânî)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Güzel sesle, tecvîde uyarak okunan Kur'ân-ı kerîmi dinlemek, kalbdeki kabzı (sıkıntıyı) bast hâline çevirir (Muhammed bin Mahmûd)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:58 am

BÂT SATIŞI:
Şartsız, kesin satış, alış-verişte şart koşmama Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bât satışında ikrah (zorlama), muhayyerlik gibi şartlar bulunmaz ve satın alınan mal geri verilmez Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(İbn-i Âbidîn)

BÂTIL:
1 Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Fânî, geçici, devamlı olmayan, yok olan Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

En güzel söz, (şâir) Lebîd'in "Allahü teâlâdan başka her şey bâtıldır" sözüdür Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Hadîs-i şerîf-Tefsîr-i Mazharî)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
2 Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Abes, boş, boşuna, sebebsiz yere, yok yere Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki:
Göğü, yeri ve bunların arasında bulunan şeyleri biz bâtıl olarak yaratmadık Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Bilâkis, kudretimize ve birliğimize delîl olsunlar diye yarattık Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

) (Sâd sûresi: 27)
3 Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Hırsızlık, gasb, kumar gibi dînin helâl etmediği, izin vermediği kazanç yolu Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki:
Aranızda birbirinizin mallarını bâtıl (yollar) ile yemeyin Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Bekara sûresi: 188)
Bir kimsenin malını içki, kumar ve zinâ gibi dînin yasakladığı şeylere harcaması da bâtıl (yol) ile yemektir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(Yûsuf Sinânüddîn)
4 Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Şirk, putlara tapmak Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki:
Hak (İslâmiyet) gelince bâtıl gider Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

Bâtıl her zaman gidicidir Dini Sözlük [A'dan Z'ye] - Sayfa 7 Nokkta

(İsrâ sûresi: 81)

Konu: Geri: Dini Sözlük [A'dan Z'ye] Cuma Ara. 10, 2010 8:58 am

Bâtıl Satış:
Sahîh olmayan, yâni dînen bulunması lâzım gelen şartların hepsi veya bir kısmı bulunmayan satış, alış-veriş Satılacak malın mütekavvim olması (kullanılmasına dînen izin verilmesi, kıymetli ve kullanılabilir olması) bu şartlardandır Buna göre; domuz , içki ve denizdeki balık mütekavvim değildir
Bâtıl satışlar câiz değildir, haramdır, günâhtır Bâtıl satışla müşteri malı teslim alsa bile mülkü olmaz (İbn-i Âbidîn)
Mülkü olmayan şeyi satmak bâtıldır Meselâ havadaki kuşu, denizdeki balığı yakalamadan satmak bâtıldır (Mecelle)

BÂTIN:
1 Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden) His (duyu) organları ile hissedilemiyen, hayâl gücü ile hayâl edilemiyen, akıl ile anlaşılamayan
Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyruldu ki:
Allahü teâlâ Bâtındır (Hadîd sûresi: 3)
2 Kalb ve rûh, iç âlem, gönül
Bütün âzâları (organları) İslâmiyet'in emirlerini yapmakla süsledikten sonra, bâtına teveccüh etmeli (yönelmeli), böylece yapılan ameli, ibâdeti gafletten, Allahü teâlâyı unutarak yapmaktan uzak tutmalıdır (İmâm-ı Rabbânî)
Bu dünyâda, amel, ibâdet lâzımdır Bu amellerin, bâtına çok yardımı vardır Bâtının ilerlemesi, zâhirin (görünüşün, bedenin) İslâmiyet'e uymasına bağlıdır O hâlde bu dünyâda her zaman, zâhir de bâtın da İslâmiyet'e muhtaçtır Bedenin işi İslâmiyet'e uymak, bâtının işi de, İslâmiyet'in (ona uymanın) meyvelerini toplamaktır (İmâm-ı Rabbânî)
Kaynak Forum: İslami Forum [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Öyle yaşayınız ki, etrâfınızda bulunanların bâtınları toparlansın (İmâm-ı Rabbânî)

» Dini Hikayeler 5
» Dini Hikayeler - 6
» Dini Hikayeler 4